طریقه اختلاط صحیح و آماده سازی آبصابون:
آبصابون از اختلاط آب با مقدار معینی روغن حل شونده تهیه میگردد که مقدار روغن اضافه شده بسته به نوع فرایند ماشینکاری از 3 الی 15 درصد میتواند متغیر باشد. رنگ شیری آبصابون از تشکیل امولسیون حاصل از دیسپرس شدن (پراکنده شدن) ذرات روغن در داخل آب حاصل شده و یکنواختی آن حائز اهمیت می‌باشد. هرچه ذرات روغن حل شونده داخل آب ریزتر باشد کارایی آبصابون تهیه شده بیشتر و مطلوب تر خواهد شد، لذا برای دست یابی به این مهم، رعایت نکات زیر حائز اهمیت است:
- با توجه به اینکه آب، یکی از عوامل اصلی و تاثیر گذار در تهیه آبصابون است، استفاده از آب با کیفت مناسب، تاثیر بسزایی در تهیه آبصابون مناسب دارد.
- حتی الامکان استفاده از ابزار جت میکسر برای تهیه امولسیون یکنواخت و پایدار توصیه می شود.
- در صورت عدم وجود جت میکسر حتماً بایستی روغن به داخل آب در حال بهم زدن ریخته شود. (ریختن آب داخل روغن باعث ماسیدگی روغن شده و امولسیون مطلوب تشکیل نمی شود)
طریقه شاررژ آبصابون جدید:
- قبل از تخلیه آبصابون قبلی، با استفاده از مواد شوینده قلیایی، مجاری انتقال آبصابون و نیز نقاط خارج از دسترس مخزن دستگاه باید بصورت کامل از کلونی های باکتریایی و قارچی پاک شوند. برای این منظور قبل از تخلیه آبصابون قدیمی، مواد شوینده قلیایی با درصد 1% بایستی داخل مخزن اضافه شده و عمل سیرکولاسیون به مدت 2 الی 8 ساعت (بسته به میزان آلودگی دستگاه)، انجام گیرد.
- پس از انجام مراحل فوق، آبصابون مستعمل و براده های داخل مخزن دستگاه، بصورت کامل تخلیه و مخزن دستگاه با آب شسته شود.
- آبصابون آماده شده با غلظت مناسب، در داخل مخزن دستگاه شارژ گردد.
- به هیچ عنوان آب و روغن آبصابون، در داخل مخزن دستگاه مخلوط نگردد.
- در صورت افزایش غلظت آبصابون داخل دستگاه در اثر تبخیر آب، برای تنظیم غلظت، آبصابون با غلطت پایین (1 تا 3 درصد) تهیه و سرریز گردیده و از ریختن آب خالص در داخل مخزن آبصابون تا حتی الامکان خودداری گردد.
عملیات روزانه قبل از استارت دستگاه:
|
جمع آوری براده (Chip Conveyor) |
جمع آوری روغن (Skimmer) |
گردش (circulation) |
غلظت (concentration) |
| کانوایر حمل براده را قبل از روشن کردن سیستم سیرکولاسیون آبصابون، روشن کرده تا تمامی براده های درشت و ریز ته نشین شده در ته مخزن، خارج گردند. | در حالتی که هنوز آبصابون مخزن به صورت ساکن است، روغنهای زائد روی سطح مخزن توسط دستگاه اسکیمر یا دستی جمع آوری گردد . | سیستم سیرکولهی دستگاه را روشن کرده و اجازه داده شود به مدت 30 دقیقه کار کند. | غلظت حداقل روی 5 % تنظیم گردیده تا سیستم بافر موجود در آبصابون در تثبیتpH ، موثر واقع گردد . |
روند کلی کنترل آبصابون:
| کنترل سختی با معرف سختی سنج (اختیاری) | کنترل pH با کاغذ های pH متر | کنترل غلظت با دستگاه رفراکتومتر ( غلظت سنج) |
 |
 |
 |
کنترل غلظت:
چرا باید غلظت را کنترل کرد؟
برای پایداری و عمر بلند مدت امولسیون مورد استفاده، غلظت صحیح شرط اصلی می باشد. به عبارت دیگر وجود یا عدم وجود پایدار کننده ی مناسب، تنظیم کننده¬pH و سایر ترکیبات مورد نیاز در فرمولاسیون آبصابون، توسط اندازه گیری غلظت مشخص میگردد .
نحوه‌اندازه گیری:
- دستگاه رفراکتومتر توسط آب خالص روی عدد صفر تنظیم گردد.
- یک قطره از محلول آبصابون روی قسمت شیشه ای رفراکتومتر گذاشته شود.
- مقدار سطح مشاهده شده در رفراکتومتر خوانده شود.
- عدد بدست آمده در ضریب رفراکتومتری آبصابون ضرب گردد.
- مقادیر در برگه کنترل نوشته شود.
- دستگاه رفراکتومتر شست وشو و تمیز گردد.
نکته مهم:
آلودگی می تواند در خواندن دقیق رفراکتومتر تاثیر داشته باشد بطوریکه خواندن دقیق عدد رفراکتومتر در امولسیون آلوده شده با روغن امکان پذیر نخواهد بود. بعبارت دیگر یک امولسیون مناسب با اختلاط دقیق یک خط صاف را در رفراکتومترنشان میدهد.
| امولاسیون آلوده | امولاسیون تازه تهیه شده |
کنترل مقدار pH:
چرا pH بایستی کنترل شود:
pH به ما می گوید که امولسیون ما چقدر سالم است. pH پایین اولین نشانه کاهش کیفیت امولسیون است.
بازه مناسب برای امولسیون آبصابون مورد استفاده بین 7/8 الی 4/9 می¬باشد.
چگونه pH را اندازی گیری کنیم:
1) کاغذ pH متر در امولسیون تمیز وارد گردیده و به مدت حدود 30 ثانیه نگه داشته شود.
2) رنگ ظاهر شده روی کاغذ با رنگ های استاندارد روی جعبه مقایسه گردد.
3) مقادیر در برگه ی کنترل ثبت گردد.
پیامدهای pH بسیار بالا یا بسیار پایین:
| 1) مضر برای پوست 2) قابلیت ایجاد لک روی سطوح آلومینیومی 3) تمایل به ایجاد کف 4) آسیب زا برای رنگ و پلاستیک |
pH بالای 7/9 |
| pH مناسب | |
| 1) بوی بد 2) پایین بودن پایداری 3) باکتری زیاد / تشکیل بایو فیلم |
pH پایین 7/8 |
کنترل بو و کیفیت ظاهری:
بوی بد گاهی نشان دهنده عدم توازن امولسیون است و زمانی میتواند اتفاق بیافتد که امولسیون راکد بماند که در اینصورت گردش 30 دقیقه ای آبصابون توسط سیستم سیرکولاسیون میتواند مشکل را حل کند. ظاهر مناسب اطلاعات خوبی در رابطه با پایداری امولسیون داده بطوریکه یک ظاهر پایدار نشانه خوبی برای پایداری امولسیون است. میزان تغییر قابل تشخیص با چشم یا تشکیل لایه شناور قابل ملاحظه اولین نشانه امولسیون ناپایدار است.
نکته مهم: تغییرات را در برگه کنترل ثبت گردد.
کنترل اختیاری:
سختی امولسیون:
در برخی سیستم ها ممکن است کنترل مقدار سختی مفید باشد. کنترل میزان سختی می تواند در کنترل میزان کف آبصابون تاثیر بسزایی داشته باشد.
چگونه سختی را اندازه گیر ی کنیم:
1) نوار سختی سنج در درون امولسیون قرار دهید. ( هر گونه آلودگی نباید داخل امولسیون وجود داشته باشد)
2) به مدت یک دقیقه صبر کنید رنگ نوار را با رنگ های روی جعبه مقایسه کنید.
نکته مهم: میزان تغییرات را در برگه کنترل یادداشت نمایید.
کنترل دوره ای پارامتر های مهم:
کنترل تغییرات پارامترهای موثر در آبصابون به سایز مخزن وابسته بوده و در مخازن بزرگ نیاز به کنترل تغییرات بیشتر از مخزن های کوچک است .
| پارامتر | سیستم مرکزی | سیستم لوکال |
| غلظت | روزانه | هفتگی |
| ph | روزانه | هفتگی |
| بو و ظاهر | روزانه | روزانه |
نکته مهم: داده ها مورد بررسی قرار گیرد و در هنگام مشاهده مغایرت با پشتیبانی تماس بگیرید.
حذف روغن های زائد:
روغن های زائد شناور در سطح خنک کننده ممکن است شرایط رشد بی هوازی میکروارگانیسم های موجود در مخزن را مهیا نموده و موجب فساد آبصابون گردد، مخصوصا زمانی که خنک کننده راکد بماند روغن به اهستگی به سطح انتقال یافته و فساد آبصابون را تشدید می نماید.
زمانی که آبصابون در مخزن بصورت راکد است با استفاده از دستگاه اسکیمر یا رویه گیر، روغنهای زائد از روی سطح آبصابون مخزن جمع آوری گردد. در صورت عدم دسترسی به دستگاه فوق، می توان این عمل را بصورت دستی نیز انجام داد.
حذف براده و میکروبراده ها:
براده و میکرو براده ها در ته مخزن رسوب می‌کنند خصوصا زمانی که خنک کننده در حال چرخش نیست. خارج کردن رسوبات از ته مخزن باعث افزایش پایداری و همچنین جلوگیری از خوردگی و رشد میکرو ارگانیسم ها می شود.
جلوگیری از فساد آبصابون و هدررفت آن:
برای بالا بردن عمر آبصابون مورد استفاده از وارد کردن روغنهای فاسد، ته سیگار، ته مانده قهوه یا چایی، شیر، شکلات و سایر مواد غذایی به داخل مخزن آبصابون جلوگیری شود.